Korte historische impressie SGP afdeling Zeist
De plaatselijke afdeling van een politieke partij – zoals de SGP – is gericht op deelname aan het gemeentebestuur. De gemeenteraad is het hoogste orgaan. Het dagelijks bestuur berust bij burgemeester en wethouders. De gemeentewet regelt verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Voor de SGP zijn de universele waarden van de Bijbel de ultieme bron en norm.
Het begin van de SGP in Zeist
In 1921 kreeg de SGP een partijorgaan: De Banier. In dit blad lezen we een bericht van de Algemeen Penningmeester van de SGP, de heer P. van der Meulen, wonend aan de Vloeddijk 163 te Kampen. Onder het kopje Contributie 1923-’24 meldt hij voor de eerste keer ‘de kiesver. te Zeist’. Deze openbare vermelding uit 1922 is volgens de Nationale Bibliotheek het eerste in de geschiedenis van onze afdeling. De oprichting volgde dus snel nadat de SGP – als inmiddels oudste politieke partij – in 1918 ontstond.
We lezen ook over Zeist in Van goedertierenheid en trouw: over 75 jaar Staatkundig Gereformeerde Partij, 1918-1993, het jubileumboek van de SGP uit 1993. In 1918 werd vanuit Zeist positief gereageerd op het plan om een politieke partij op te richten. Dus we waren er daar erg vroeg bij! Daarin staat vervolgens dat er al in 1920 een afgevaardigde uit Zeist het woord heeft gevoerd op een landelijke vergadering van de SGP.
De SGP in Zeist na de Tweede Wereldoorlog
In mei 1945, na beëindiging van de Tweede Wereldoorlog, was er in Zeist enkel een College van Burgemeester en wethouders. Op 20 november 1945 komt er een tijdelijke gemeenteraad. Daarin was Willem van Dam het eerste raadslid van de SGP. Deze tijdelijke gemeenteraad ging op 3 september 1946 over in een democratisch gekozen raad. Daarin neemt bloemist en tuinarchitect Jan Kuperus zijn plaats in tot 1948. Die wordt opgevolgd door zijn broer Arie Kuperus – boekhouder bij de gasdistributie – die aanbleef tot 1957. Daarna vertegenwoordigde de aannemer Marinus van Doleweerd de kiesvereniging.
Dan komt Gerrit Jan Smit (1960-1970). Hij was directiesecretaris voor de afdeling geld en krediet bij de toenmalige bank Vlaer en Kol in Utrecht. Vanwege zijn financiële kennis werd deze ‘heer van stand’ in 1966 gedurende korte tijd de eerste wethouder namens de SGP en wel van financiën. In december 1970 werd Smit benoemd tot burgemeester van Rijssen. Daarmee werd hij de derde SGP-burgemeester van Nederland. Hij werd in de raad opgevolgd door achtereenvolgens de heren G. de Groot, F. de Blois en M.K. Treur.
Smit hield zijn betrokkenheid bij Zeist, zo bleek bijvoorbeeld bij de verkiezingen in 1978. Voor het eerst werden toen twee raadszetels bezet. R. Seldenrijk en G.A. van Voorden – tot 1982 – waren toen de jongste raadsleden van Nederland. Jammer dat de derde zetel voor GPV-RPF niet werd gehaald.
Samenwerking met andere partijen
Sinds 1978 trekken (de voorgangers van) de ChristenUnie (CU) en SGP samen op. Omdat de SGP geen wethouder had, werd de fractie in die tijd uitnemend geholpen door G.J. Schutte: toen adjunct-gemeentesecretaris en later lid van de Tweede Kamer als opvolger van P. (Piet) Jongeling voor het GPV. Aardige feiten uit die raadsperiode waren een pleidooi voor de ‘Van Tellingen hondenpenning’, bevolkingsonderzoek naar verhoogde bloeddruk en het initiatief voor een nieuw gemeentehuis.
Daarna had de SGP steeds één raadszetel naast die van de CU. Het betrof achtereenvolgens de heren H. Zeedijk, C. van de Lagemaat, G. van Brenk – die van 1998-2002 ook wethouder Verkeer en vervoer was – G.J. Kats - die daarna burgemeester van Liesveld werd - en P. van Ojen.
De huidige raadsperiode
Sinds 2014 is Pieter Verolme ons raadslid, samen met Wouter Catsburg van de CU. Namens de SGP is Marcel de Jong actief als buitengewoon raadslid. Sinds 2018 kwam de fractie opnieuw in aanmerking voor een wethouders functie. De portefeuille van Wouter is die van Coördinatie op de maatschappelijke opgaven.
De SGP in Zeist is inmiddels niet meer zoals in 1922 een kiesvereniging, maar opereert als lokale afdeling van de landelijke partij. Ook het ‘mannenbolwerk’ van weleer is losgelaten. Namens de SGP in Zeist zijn vrouwen actief als kandidaat op de kieslijst en in het bestuur en commissies.
Gemeenteraadsverkiezingen D.V. maart 2022
Ook voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2022 werkt de Zeister SGP weer samen met de ChristenUnie en levert de SGP kandidaten voor de gezamenlijke kieslijst. Omdat er op dit moment vanuit de SGP geen kandidaat beschikbaar is om na de verkiezingen Pieter Verolme op te volgen, is aan de CU gevraagd een extra raadslid te leveren. De hoogste SGP’er op de gezamenlijke lijst is Marcel de Jong, gevolgd door Joëlle van Doleweerd-Verolme. Met dank aan God stellen we vast dat er ook een volledig en ‘jong’ enthousiast bestuur is.